Samorządy zjednoczone w działaniu dla transformacji regionu Turów
29 kwietnia 2025 roku w Urzędzie Gminy Zgorzelec odbyło się ważne spotkanie przedstawicieli Komitetu Transformacji Subregionu Turów oraz Związku Gmin Ziemi Zgorzeleckiej. W wydarzeniu uczestniczyli samorządowcy z powiatów zgorzeleckiego i lubańskiego, którzy wspólnie szukali rozwiązań dla przyszłości regionu, stojącego przed wyzwaniami związanymi z transformacją energetyczną.
Atmosfera spotkania była nacechowana poczuciem odpowiedzialności za lokalne społeczności, które już odczuwają skutki zachodzących przemian. W ostatnich tygodniach temat regionu Turów coraz częściej pojawia się na agendzie ogólnopolskiej – nie bez powodu. 23 kwietnia odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki i Rozwoju Sejmu RP, podczas którego omawiano wyzwania transformacji energetycznej właśnie w tym regionie. Relacja z tego posiedzenia, dostępna na stronie tri-land.eu, stanowiła jeden z punktów odniesienia dla zgorzeleckiej debaty.
Szczególne poruszenie wśród uczestników wzbudziła inicjatywa organizacji społecznych, takich jak STORIE, Instrat i Forum Energii, które skierowały list do Premiera RP. Zawarto w nim apel o kontynuację wsparcia z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji dla najbardziej narażonych regionów, w tym Bogdanki i Turowa. Samorządowcy jednogłośnie podkreślili konieczność politycznego i finansowego zaangażowania państwa w ten proces, aby uniknąć marginalizacji lokalnych społeczności.
Podczas spotkania omówiono również wkład lokalnych i międzynarodowych partnerów w opracowanie nowego Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji. Przedstawiciele instytucji zaangażowanych w projekt JTP Peers, współpracujący z Urzędem Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego, zaprezentowali aktualny stan badań oraz działania komunikacyjne skierowane do lokalnych interesariuszy. Projekt „Common Ground – kształtowanie ponad granicami” Miasta i Gminy Bogatynia stał się kolejnym elementem łączącym działania transformacyjne z potrzebami pogranicza.
Samorządowcy nie zapomnieli również o twardych danych – zaprezentowano wstępną wersję mapy inwestycji, która ma służyć jako narzędzie do planowania wydatkowania środków z przyszłego Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.
Podsumowując obrady, uczestnicy zgodzili się co do potrzeby rozszerzenia o powiat lubański Komitetu Transformacji, który ma stać się platformą stałej współpracy samorządów, organizacji społecznych i ekspertów. Przygotowano także memorandum do Grupy Roboczej ds. przyszłości Fundusz Sprawiedliwej Transformacji, aby ująć z w nim także subregion Turów.
Wnioski ze spotkania są jednoznaczne: jeśli transformacja ma być naprawdę sprawiedliwa, musi opierać się na silnych lokalnych fundamentach, z udziałem społeczności i wsparciem politycznym. Samorządy Subregionu Turów nie czekają z założonymi rękami – już dziś budują struktury, które mają zapewnić regionowi godne miejsce w nowej rzeczywistości.