POTENTIAL, czyli europejski portfel tożsamości cyfrowej coraz bliżej

Obywatele państw Unii Europejskiej wypatrują możliwości korzystania z cyfrowych dokumentów na terenie całej UE. Weryfikacja portfeli i ich interoperacyjności już odbywa się w ramach projektu pilotażowego POTENTIAL, a ostatnie testy odbyły się w Warszawie. Zgromadziły one partnerów projektu, czyli publiczne instytucje odpowiadające za rozwój cyfrowej tożsamości w 19 krajach UE oraz Ukrainie oraz prywatne podmioty zainteresowane cyfrową tożsamością m.in. banki i firmy telekomunikacyjne. Polskę reprezentowało Ministerstwo Cyfryzacji oraz Centralny Ośrodek Informatyki, którzy biorą udział w testowaniu usług rządowych i elektronicznego prawa jazdy.

Obywatele państw Unii Europejskiej wypatrują możliwości korzystania z cyfrowych dokumentów na terenie całej UE. Weryfikacja portfeli i ich interoperacyjności już odbywa się w ramach projektu pilotażowego POTENTIAL, a ostatnie testy odbyły się w Warszawie. Zgromadziły one partnerów projektu, czyli publiczne instytucje odpowiadające za rozwój cyfrowej tożsamości w 19 krajach UE oraz Ukrainie oraz prywatne podmioty zainteresowane cyfrową tożsamością m.in. banki i firmy telekomunikacyjne. Polskę reprezentowało Ministerstwo Cyfryzacji oraz Centralny Ośrodek Informatyki, którzy biorą udział w testowaniu usług rządowych i elektronicznego prawa jazdy.

Czym jest projekt LSP POTENTIAL?

LSP POTENTIAL jest międzynarodowym projektem pilotażowym na dużą skalę. Do konsorcjum, czyli europejskiego porozumienia na rzecz portfela tożsamości cyfrowej, przystąpiło 19 krajów członkowskich UE oraz Ukraina. Działania koordynowane są przez Francję i Niemcy. Celem pilotażu jest uruchomienie oraz przetestowanie rozwiązań technicznych europejskich portfeli tożsamości cyfrowej oraz sprawdzenie ich transgranicznej zgodności. Testy dotyczą sześciu przypadków użycia: 

  • dostępu do rządowych e-usług dzięki szybkiemu i bezpiecznemu potwierdzeniu swojej tożsamości za pomocą portfela cyfrowego,  

  • otwarcia rachunku bankowego w krajach UE za pomocą portfela cyfrowego,  

  • rejestracji karty SIM z weryfikacją tożsamości klienta,  

  • mobilnego prawa jazdy,  

  • nieodpłatnego kwalifikowanego podpisu elektronicznego, dzięki któremu obywatele UE będą mogli zdalnie podpisywać dokumenty i oświadczenia,  

  • cyfrowych recept, które umożliwią zakup leków w dowolnym kraju UE.  

Jednym z polskich beneficjentów projektu jest Ministerstwo Cyfryzacji, które wraz z Centralnym Ośrodkiem Informatyki (COI) koordynuje prace pilotażowe. Ministerstwo Cyfryzacji i COI biorą również udział w testowaniu rządowych usług cyfrowych oraz elektronicznego prawa jazdy. Prace rozpoczęły się w kwietniu 2023 roku i potrwają 25 miesięcy.

  

Jakie są cele projektu?

Projekt POTENTIAL jest kluczowym krokiem na drodze do ujednolicenia standardów cyfryzacji w Unii Europejskiej w obszarze europejskiego portfela tożsamości cyfrowej. Udział w pilotażu pozwala na przygotowanie krajów uczestniczących do wprowadzenia portfeli cyfrowych poprzez m.in. implementację nowego modelu danych w oparciu o wytyczne architektury referencyjnej​. Finalnym produktem współpracy konsorcjum będą interoperacyjne, bezpieczne i przyjazne dla użytkownika rozwiązania, jakimi są portfele cyfrowe. Obywatele sami zdecydują, które konkretnie dane (tzw. atrybuty) udostępnią i z których oferowanych usług będą chcieli skorzystać. 

Praktyczne znaczenie projektu POTENTIAL dla obywateli

Uczestnicy konsorcjum pracują nad optymalnymi rozwiązaniami technologicznymi dla portfela tożsamości cyfrowych w Europie. Dzięki temu obywatele Polski będą mogli potwierdzić swoją tożsamość podczas korzystania z rządowych platform e-usług innych krajów UE. Dla przykładu obywatel Polski mieszkający we Francji potrzebuje zaktualizować miejsce zamieszkania we francuskich rejestrach. W tym celu zamiast udać się do urzędu, wejdzie na stronę państwowych e-usług, udostępni niezbędne dane osobowe z portfela cyfrowego i wprowadzi odpowiednie zmiany. To wszystko zrealizuje w sposób wygodny, przejrzysty i bezpieczny. 

Dodatkowo obywatele UE będą mieli bezpieczną, interoperacyjną oraz weryfikowalną tożsamość cyfrową uznawaną na terenie całej Unii Europejskiej. Jeśli obywatel Polski podróżujący służbowo samochodem do Berlina zostanie zatrzymany przez niemiecką policję w celu okazania prawa jazdy, nie będzie musiał korzystać z plastikowego dokumentu. Wystarczy, że otworzy aplikację portfela cyfrowego ze wszystkimi dokumentami i udostępni elektroniczne prawo jazdy, o które poprosi policja. Następnie policjant zweryfikuje dane za pomocą specjalnego czytnika.  

Międzynarodowe testy europejskiego portfela tożsamości cyfrowej w Warszawie

W dniach 3-4 lutego 2025 roku w samym sercu Warszawy odbyło się wydarzenie „Warsaw Interop Event”, zorganizowane przez Ministerstwo Cyfryzacji oraz Centralny Ośrodek Informatyki we współpracy z francuskimi koordynatorami projektu Potential. Uczestnikami wydarzenia byli krajowi wystawcy portfeli cyfrowych, czyli firmy oferujące technologie do przechowywania cyfrowych tożsamości oraz przedstawiciele stron ufających – instytucje publiczne, administracja i firmy świadczące usługi cyfrowe.   

Spotkanie partnerów konsorcjum składało się z części ogólnej oraz warsztatowej. Koordynatorzy projektu oraz zaproszeni prelegenci omówili postępy w pracach nad portfelem oraz szczegóły środowiska testowego. W części specjalistycznej zespoły techniczne testowały, czy portfele stworzone w różnych krajach potrafią komunikować się między sobą. Ważnym elementem było też zweryfikowanie, czy mogą poprawnie przesyłać i wyświetlać uprzednio zapisane dane użytkownika. 

Efekty dwudniowych prac są bardzo obiecujące. Większość testów zakończyła się sukcesem. Ponadto zidentyfikowano najczęściej występujące problemy techniczne, a część z nich udało rozwiązać się na miejscu. Wyniki analiz i ekspertyz przyczynią się do ulepszenia i ujednolicenia krajowych portfeli. Polska wypadła bardzo dobrze! Zespół COI przetestował nasz portfel cyfrowy z sukcesem, przekazując dane identyfikacyjne (tzw. PID – Person Identification Data) stronom ufającym z wybranych krajów UE. Ponadto już pierwszego dnia, zaledwie kilka godzin po weryfikacji działania na środowisku testowym, zespół COI był gotowy do przeprowadzenia testów peer-to-peer. Jak podkreśla Małgorzata Bobrowska, koordynatorka projektu Potential w Polsce: 

Spotkanie partnerów LSP Potential w Warszawie okazało się wielkim sukcesem! Panowała tam wyjątkowa atmosfera – pełna zaangażowania, chęci współpracy i wzajemnego wsparcia. Była to doskonała okazja dla partnerów LSP Potential do przetestowania rozwiązań, nad którymi intensywnie pracowaliśmy dotychczas.  

Zrealizowane testy to ważny krok w stronę stworzenia wspólnego europejskiego systemu tożsamości cyfrowej, który w przyszłości ułatwi mieszkańcom Unii Europejskiej dostęp do usług online. Dzięki temu będzie on szybki, wygodny i bezpieczny. 

Źródło: Ministerstwo Cyfryzacji