Co może ochroniarz, gdy robisz zakupy?
Niektórych z Was spotkała pewnie sytuacja, gdy przez nieuwagę pracowników lub przez przypadek wychodząc ze sklepu, uruchomiliście detektory antykradzieżowe, bo gdzieś został klips albo etykieta samoprzylepna. Dla pracowników sklepu, w tym osób w ubraniach z napisem ochrona, ten nieprzyjemny alarm na bramkach oznacza, że mogło dojść do próby kradzieży.
Nie ulega wątpliwości, że wielokrotnie do kradzieży takich dochodzi, a przeciwdziałać im, poza systemami elektronicznymi mają właśnie pracownicy sklepu czy ochrony. Zatem kim jest ochroniarz i co może Wam zrobić?
Ochroniarz to osoba zajmująca się ochroną osób oraz mienia. Jednak nie każdy ochroniarz ma takie same kwalifikacje, a co za tym idzie, nie każdy ma takie same uprawnienia. W sporym uproszczeniu ochroniarzy można podzielić na „kwalifikowanych” oraz „niekwalifikowanych”.
Niekwalifikowanym ochroniarzem może zostać niemal każdy – często są to emeryci, studenci, osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności.
Ochroniarz kwalifikowany musi być wpisany na specjalną listę, a wpis na tę listę wymaga od kandydata spełniania wielu wymagań jak m.in. posiadanie przygotowania teoretycznego i praktycznego w zakresie wyszkolenia strzeleckiego, samoobrony, technik interwencyjnych oraz znajomość przepisów prawa związanych z wykonywaniem ochrony mienia i osób, nienaganna opinia, udokumentowany dobry stan zdrowia psychicznego i fizycznego czy niekaralność za umyślne przestępstwa.
Między pracownikiem kwalifikowanym a niekwalifikowanym są różnice w kompetencjach. Na przykład tylko pracownik ochrony kwalifikowany w pewnych sytuacjach tj. gdy istnieje realne zagrożenie dla życia, zdrowia lub mienia, które ochrania, ma prawo do użycia środków przymusu bezpośredniego (kajdanki, techniki obezwładnienia itd).
To, co interesuje Was jako klientów sklepów, to fakt, że żaden z pracowników ochrony nie ma prawa do przeglądania zawartości bagaży i odzieży osób, ładunku i miejsc w przypadku podejrzenia, że mienie chronione jest bezprawnie wynoszone, wywożone lub ukrywane, albo w celu stwierdzenia, czy nie są wwożone lub wnoszone materiały niebezpieczne lub zabronione. Mówiąc wprost, ochroniarz nie ma prawa do przeszukania ani Was, ani Waszych rzeczy.
Oczywiście pracownik ochrony może Was poprosić o pokazanie zawartości bagażu, a w przypadku odmowy może odmówić wejścia na teren ochraniany, na przykład miejsce koncertu, zawodów sportowych czy innej imprezy masowej. Nie może Was jednak do tego zmusić. Gdy ma podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia może jednak ująć osobę do czasu niezwłocznego przekazania policji.
Do uprawnień wszystkich kategorii pracowników ochrony przy wykonywaniu zadań ochrony osób i mienia należy bowiem prawo do:
- ustalania uprawnień do przebywania na obszarach lub w obiektach chronionych oraz legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości;
- wezwania osób do opuszczenia obszaru lub obiektu w przypadku stwierdzenia braku uprawnień do przebywania na terenie chronionego obszaru, lub obiektu albo stwierdzenia zakłócania porządku;
- ujęcia w granicach obszarów lub obiektów chronionych, lub poza ich granicami osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie życia, lub zdrowia ludzkiego, a także chronionego mienia, w celu niezwłocznego oddania tych osób Policji.
Osobiście mam bardzo mieszane uczucia, gdy słyszę, jak ochroniarz mówi do klienta w sklepie „proszę pójść za mną na zaplecze”. Gdyby mnie spotkała taka sytuacja, raczej poprosiłabym o wezwanie funkcjonariuszy Policji.