Oszczędzamy energię. Żarówki – jakie wybrać?
Obecna sytuacja gospodarcza i energetyczna w Polsce powoduje, że zaczynamy szukać oszczędności. Jedną z opcji na niższe rachunki za prąd może być wymiana żarówek na mniej energochłonne. Poniżej zrobimy rozeznanie dostępnych rodzajów żarówek i powiemy jakie są ich zalety i wady.
Żarówki dzielą się na:
- żarowe (żarnikowe)
- energooszczędne (jarzeniówki, świetlówki)
- halogenowe
- ledowe
Żarówki tradycyjne (żarnikowe)
Żarówki tradycyjne są najmniej ekonomiczne spośród dostępnych na rynku żarówek. Wynika to ze sposobu ich działania. Wskutek przepływu prądu żarnik wolframowy wewnątrz żarówki nagrzewa się do wysokich temperatur, wskutek czego aż ok. 95% prądu jest zużywane na energię cieplną, natomiast 5% na świecenie. Żarówki nagrzewają się do wysokich temperatur. Skutkiem powyższego jest nieefektywnie wysoki pobór energii elektrycznej. Taki rodzaj żarówek starcza średnio na 1000 godzin pracy. Tradycyjna żarówka 40W to pobór mocy ok. 40kWh/1000 h. Powoduje to, że nie są one zbyt trwałe ani energooszczędne.
Żarówki energooszczędne (jarzeniowe, świetlówki)
Żarówka/świetlówka energooszczędna, jak sama nazwa wskazuje, ma pomagać w oszczędzaniu energii elektrycznej w porównaniu do tradycyjnej żarówki. Zbudowana jest z korpusu i szklanej rurki wypełnionej ją mieszaniną gazów, które pod wpływem wyładowania elektrycznego emitują promieniowanie UV, które z kolei pada na biały proszek pokrywający szczelnie obudowę. Jest on swego rodzaju filtrem, który absorbuje promieniowanie UV, a sam emituje promieniowanie widzialne. Żywotność takiej żarówki wynosi około 8000 – 10000 godzin. Żarówka energooszczędna w czasie pierwszych pięciu sekund, podczas rozgrzewania się, pobiera ponad 24W, zużywa wówczas niemal 3-krotnie więcej energii niż podczas normalnej pracy. Częste włączanie i wyłączanie takiego światła jest nieekonomiczne i sprawia, że taka żarówka będzie krócej świeciła. Żarówka 9W to pobór mocy ok. 9kWh/1000 h (odpowiednik 40W tradycyjnej żarówki)
W tego typu żarówkach/świetlówkach, w mieszaninie gazów występuje niewielka ilość rtęci.
Żarówki halogenowe
To odmiana żarówek tradycyjnych, w której poza gazami obojętnymi wykorzystuje się ponadto halogen (najczęściej jod), którego zadaniem jest zwiększenie temperatury żarnika. Dzięki temu żarówki halogenowe mogą świecić jaśniej, niż te tradycyjne. Ich zalety to przede wszystkim wierne oddawanie kolorów, szybki zapłon, niemigające światło, małe straty promienia świetlnego i przede wszystkim brak rtęci. Częste włączanie i wyłączanie, nie powoduje obniżenia żywotności żarówki. Oświetlenie jest stosowane głównie do lamp sufitowych oraz mniejszych lampek biurowych lub stołowych. Lampy halogenowe w porównaniu ze świetlówkami czy LED-ami znacznie się ogrzewają, tracąc dużo energii na ciepło. Średni czas pracy żarówki halogenowej to około 2000 godzin.
Żarówki ledowe
Żarówka LED to wiele połączonych ze sobą diod, których duża ilość sprawia, że żarówka świeci bardzo jasno. Technologia LED rozwija się bardzo szybko, dlatego też często w żarówkach tych można spotkać coraz bardziej nowoczesne i wydajne diody. Poza diodami znajduje się jeszcze sterownik, obudowa i czasem układ optyczny, który ma za zadanie wzmocnić, rozproszyć lub skierować wiązkę światła w odpowiednie miejsce. Żywotność takiej żarówki przeznaczona jest na 20000 – 50000 godzin. Taki rodzaj żarówki jest na ten moment najdroższy do kupienia. Jedna żarówka LED może zastąpić 20 tradycyjnych żarówek.
Można przyjąć, że koszt świecenia żarówki ledowej jest o ok. 35% niższy niż w przypadku żarówki tradycyjnej.
Żarówka LED o mocy 6,5W jest odpowiednikiem 40W tradycyjnej żarówki i 9W żarówki energooszczędnej. Pobór mocy takiej żarówki to 7KWh/1000 h.
Warto wspomnieć, że w przypadku tego rodzaju żarówek jasność światła zależy od temperatury otoczenia. Im jest zimniej tym gorzej taka żarówka świeci.
Podsumowanie
Wybór odpowiednich żarówek do naszego domu nie jest proste. Kierując się przede wszystkim energooszczędnością i komfortem użytkowania najbardziej wartymi polecenia są żarówki energooszczędne oraz LED-owe.